Analysis of Educational Methods in the Educational System of Master Ali Safai Haeri

Document Type : Original Article

Authors

1 Professor, Department of Educational Jurisprudence, Mashhad Seminary; Assistant Professor, Akhund Khorasani Specialized Center (affiliated with Baqier al-Olum University), Mashhad, Iran

2 PhD. student, Department of Quran and Psychology, Higher Education School for Jurisprudence and Quran, Al-Mustafa International University, Mashhad, Iran

Abstract

Educational methods, as one of the fundamental pillars in educational systems, play a key role in the formation of human personality and behavior. In the contemporary era, considering rapid social and cultural transformations, the necessity of recognizing and precisely analyzing these methods is felt more than ever. The present research, with the aim of analyzing educational methods in the educational thought of Safai Haeri, has been organized to explain and analyze the types and mechanisms of applying educational methods within the framework of the Islamic educational system using a descriptive-analytical approach. The findings indicate that in his educational system, the "educational method" is not a tool for data transmission, but a mechanism for existential guidance and strengthening self-direction on the path of 'Ubudiyyah (servitude to God). Pre-puberty educational methods are of the "preparatory" type and are organized in three environments: "closed, mobile, and contradictory/open"; the closed environment is based on suggestive methods (story, signs, imposition, management, encouragement, and threat), the mobile environment is based on impositional methods (comprehension, imposition, management, encouragement, and threat), and the open environment relies on three fundamental pillars of "personality, liberty, and thought." In contrast, the education of a mature individual is based on two categories: general methods (admonition, instruction, Tazkiyah) and specific principles (Bayyinat, Kitab, and Mizan), elevating the process of Tarbiyah from "preparation" to "epistemic-faith-based self-foundation." The conclusion of the research showed that combining the stage-centeredness of growth with the environment-centeredness of Tarbiyah within the framework of Safai Haeri's educational thought presents a novel integrated model capable of empowering the theoretical foundations of Islamic Tarbiyah for reconstructing contemporary models of religious education, and in this respect, possesses the capacity to develop applied models in educational policy-making.

Keywords


ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع؛ دار صادر، ج1.
ابن‌‌ابی‌‌جمهور احسایی، محمد بن علی (1403ق). عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة. قم: سیدالشهداء، ج 4.
احمدزاده، سید مصطفی (1394). مهندسی فرهنگ، مبنای سبک زندگی اسلامی؛ درآمدی بر دیدگاه‌‌های قرآنی استاد علی صفایی حائری. حوزه، 32(175)، ص157-196.
احمدیان احمدآبادی، اکرم (1403). واکاوی ابعاد روش تربیت الگویی در پرتو معارف علوی. آموزه‌های تربیتی در قرآن و حدیث، شماره 19، ص265-247.
اعرافی، علیرضا (1393). فقه تربیتی، مبانی و پیش‌فرض‌ها. قم: مؤسسه فرهنگی اشراق و عرفان.
اعرافی، علیرضا (1401). فقه تربیتی (تربیت اخلاقی). تحقیق و نگارش حسین محمودیان. قم: مؤسسه اشراق و عرفان، ج1، 21.
باقری، خسرو (1390). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: انتشارات مدرسه، ج1، چاپ بیست و پنجم.
باقری، خسرو (1392). آموزاندن «به» و آموختن «از»: تحول در آموزش و پرورش در پرتو عاملیت و تعامل. پژوهش‌نامه مبانی تعلیم و تربیت، 3(2)، ص16-5.
حسینی‌‌زاده، سید علی؛ مشایخی، شهاب‌‌الدین (1393). روش‌‌های تربیت در قرآن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ سازمان سمت، ج2.
خواجه‌پور، ارسلان؛ نجفی، حسن (۱۴۰۱). پیش‌‌نیاز‌شناسی و وظیفه‌شناسی مربی تربیت دینی در اندیشه استاد علی صفایی‌‌ حائری. پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، شماره 2، ص26-7.
دادموسوی، سید سخی (1402). نقش فقه در روش‌های تربیت. گفتمان فقه تربیتی، 15(25)، ص106-128.
دهخدا، علی‌اکبر (1372). لغت‌‌نامه دهخدا. تهران: نشر دانشگاه تهران، ج 8.
زارعی گلپایگانی، محمدمهدی (1392). نیاز بشر به دین از دیدگاه استاد صفایی حائری. محفل، 3(10)، ص1-20.
شرفی، محمدرضا؛ سجادی، سید مهدی؛ قربانعلی، محمد (1394). مبانی انسان‌شناختی در اندیشه علی صفایی حائری. علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، 3(5)، ص78-100.
شکوهی، غلامحسین (1378). تعلیم و تربیت و مراحل آن. مشهد: به‌‌نشر آستان قدس رضوی.
شمخانی، اژدر؛ نور علیان، یاور؛ عاشوری، مظاهر؛ مالمیر، سعید (1393). اصول و روش‌های تربیتی از دیدگاه امام خمینی. بصیرت و تربیت اسلامی، شماره 11، ص136-113.
صفایی حائری، علی (1381). روش برداشت از قرآن. قم: چ اول، انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1382 الف). رشد. قم: انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1382 ب). نامه‌‌های بلوغ. قم: انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1385). مسئولیت و سازندگی. قم: انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1390). حرکت؛ تحلیل جریان فکری و تربیتی انسان. قم: انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1391). انسان در دو فصل. قم: انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1393). تربیت کودک. قم: انتشارات لیلةالقدر.
صفایی حائری، علی (1398). تطهیر با جاری قرآن: تفسیر سوره بقره. قم: انتشارات لیلةالقدر، ج 2.
صفایی حائری، علی (1400). جمع‌‌ها و حاصل جمع‌‌ها. قم: انتشارات لیلةالقدر.
عسکرپور، زهرا؛ نوروزی، رضا علی (۱۳۹۶). محیط‌‌های تربیتی اثرگذار در دوران کودکی با نگاهی بر دیدگاه صفایی حائری. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، شماره 36، ص99-73.
غنوی، امیر (1396). مبانی نظام تربیتی استاد علی صفایی حائری. گردهمایی امور تربیتی و تربیت اسلامی.
http://www.talie.ir; http://talienovin.ir/?p=63555
قصوری درگاهی، رخساره؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره؛ الهی خراسانی، مجتبی (1402). صورت‌بندی روش‌های مواجهه با اندیشه‌های برون‎‌دینی در آثار اندیشمندان تربیت اسلامی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، شماره 61، ص218-238.
مطهری، مرتضی (1384). تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: انتشارات صدرا.
موسوی، سید محمدعلی؛ موسوی نسب کرمانی، سید محمدرضا؛ مسترحمی، سید عیسی (1403). روش‌های تربیتی در نظام تزکیه‌محور. قرآن و علم، شماره 34، ص70-47.
مهدوی‌راد، محمدعلی؛ زرسازان، عارفه (1399). روش تربیت انسان در سیره انبیاء از نگاه قرآن کریم. پژوهش دینی، شماره 14، ص164-143.
نیک‌فرجام، محمدکاظم؛ نجفی، حسن (۱۴۰۱). نقش تفکر در آموزش مفاهیم دینی از دیدگاه استاد علی صفایی حائری. معرفت، شماره 4، ص49-56.