Analysis of Qur'anic Messages in the Textbooks "Qur'an" and "Heavenly Messages" for Middle School, Based on Positive Affect and Life Satisfaction Components

Document Type : Original Article

Author

Master's degree, Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology, University of Qom, Qom, Iran

10.48310/riet.2024.16839.1265

Abstract

The present study examines the content of Qur'anic messages in the middle school textbooks Qur'an and Heavenly Messages based on the components of positive affect and life satisfaction. The research method employed was content analysis, evaluating the use of these variables in shaping the content of the textbooks through an analysis of various units in the Qur'an and Heavenly Messages textbooks using a researcher-developed checklist. This descriptive and applied research analyzed nine textbooks (Qur'an, Heavenly Messages, and Heavenly Messages Workbook) from the 2021-2022 academic year. Findings indicate that the textbooks address happiness-related components, but with differing levels of emphasis. The component of positive affect had the highest frequency and significance, while life satisfaction had the lowest. Among happiness indices, those related to relationship with God, prayer, supplication, and smiling in interactions had the highest emphasis, whereas hope for the future and humor in interactions had the least.

Keywords


آرگایل، مایکل (۱۳۸۲). روان‌شناسی شادی. ترجمه فاطمه بهرامی و همکاران. اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی.
احمدی، تیمور؛ شفیعی امیری، مجید؛ رضایی، آمنه (۱۳۸۹). بررسی رابطه خوش‌بینی با شادکامی در دانشجویان. در: اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه تهران.
اسکندری، حسین و همکاران (۱۳۸۴). کوریکولوم جامع آموزش سلامت در مدارس از مقطع پیش‌دبستانی تا پایان پیش‌دانشگاهی تهران. وزارت بهداشت و درمان.
بانکی، فرزین؛ رته کارل، فردریش (۱۳۷۸). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق در تعلیم و تربیت. ترجمه احمدعلی حیدری و سیدحسین میرلوحی. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
بهرامی مشعوف، عباس (1373). بررسی رابطه بین میزان عبادت و سلامت روان در دانشجویان پسر مرکز تربیت معلم همدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم تهران.
بهرامی، فاطمه؛ عیسی‌نژاد، امید؛ قادرپور، رزگار (۱۳۸۸). تأثیر هیجانات القاء شده مثبت و منفی بر شادمانی و ناراحتی پس از القای برانگیختگی منفی. علوم رفتاری، ۳(۱)، ص۷۰-۶۵.
پارسایی، عین‌اله؛ نجاتی، عصمت (۱۳۸۹). رابطه‏ خودکارآمدی پیشرفت تحصیلی و شادی. در: اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه تهران.
جوکار، بهرام؛ رحیمی، مهدی (۱۳۸۶). تأثیر الگوهای ارتباطی خانواده بر شادی در گروهی از دانش‌آموزان دبیرستانی شهر شیراز. روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی، 13(4)، ص۳۸۴-۳۷۶.
حسین چاری، مسعود؛ عشقان ملک، وحیدرضا؛ ذبیحی‌دان، سحر؛ کشتکاران، کتایون (۱۳۸۹). پیش‌بینی شادی براساس مؤلفه‌های هوش معنوی. در: اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه تهران.
شارع‌پور، محمود؛ رضایی، احمد؛ پیروز، غلامرضا (۱۳۸۶). شادی و جوان. بابلسر: انتشارات دانشگاه مازندران.
قول لرعطا، همرا؛ پرمرزه، راضیه؛ توغدری، نعمان (1402). بررسی رابطه بین باورهای مذهبی و رضایت از زندگی در بین دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم گنبدکاووس. در: تهران: هفتمین کنفرانس بین‌المللی مطالعات میان رشته‌ای روانشناسی، مشاوره، آموزش و علوم تربیتی.
گره‌بند، یوسف؛ افشانی، همزه (1402). تحلیل و بررسی نقش کتاب‌های درسی در نظام آموزشی ایران. در: تهران: هفتمین کنفرانس بین‌المللی فقه، حقوق، روانشناسی و علوم تربیتی در ایران و جهان اسلام.
میرشاه جعفری، سیدابراهیم؛ حشمتی‌فر، لیلا (1397). تحلیل محتوای کتاب‌های پیام آسمانی دوره اول متوسطه براساس مولفه‌های هویت دینی. مطالعات ملی، 19(2)، ص83-96.
نیکونظر، ابوالفضل (1403). تحلیل محتوای کتاب پیام‌‌های آسمان دوره اول متوسطه براساس میزان توجه به عاطفه دینی. پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، 5(1)، ص103-120.
هرمززهی، سمیه؛ درتاج، فریبا (1403). تاثیر آموزش مفاهیم دینی بر سبک زندگی دانش‌آموزان متوسطه در شهر سراوان. در: تبریز: اولین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی، مدیریت و علوم اجتماعی.
Argyle, M. (1996). The psychology of social class. London: Routledge.
Argyle, M. (2001). The psychology of Happiness. London: Rouledge.
Argyle, M., Martin, M. & Lu, L. (1995). Testing for stress and happiness: the rol of social and cognitive factor. Stress And Emotion, 10(9), p.173-187.
Bhattacharya, S. (2010). Relationship between three indices of happiness: Material, mental and spiritual. Journal of Human Values, 16(1), p. 87-125.
Diener, E.Oishi, S. & Lucas, R.E. (2016). Subjective well-being: The science of happiness and life satisfaction. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195187243.013.0017
Karin, G., Albreksten, G. & Qvarnstrom, U. (2003). Association between psychosocial factor and happiness among school adolescent. International Journal of nursing practice, 9(3), p.166-175.
Kwan, V.S., Bond, M.H. & Singelis, T.M. (1997). Pancultural explanations for life satisfaction: adding relationship harmony to self-esteem. Journal of personality and social psychology, 73(5), p.1038.
Lin, J.D., Lin, P.-Y. & Wu, C.L. (2010). Wellbeing perception of institutional caregivers working for people with disabilities: Use of Subjective Happiness Scale and Satisfaction with Life Scale analyses. Research in Developmental Disabilities, 31(8), p.1083-1090.
Lyubomirsky, S. & Lepper, H.S. (1999). A measure of supjective happiness: Preliminary reliability and construct validation. Social Indicators Reserch, 46(2), p.137-155.
Manon, A.E, Yarcheski, A. & Yarcheski, T.J. (2005). Happiness as Related to Gender and Health in early adolescents. Clinical Nursing Research, 14(2), p.175-190.
Myers, D.G. & Diener, E. (1995). Who is happy? Psychological sciences, 6(2), p. 10-19.
Nes, R.B., Czajkowski, N.O., Røysamb, E., Ørstavik, R.E., Tambs, K. & Reichborn-Kjennerud, T. (2013). Major depression and life satisfaction: a population-based twin study. Journal of affective disorders, 144(1-2), p. 51-58.
Nordtoyt, B.H. (2009). Western and Chinese development discourses: Education, growth and sustainability. International Journal of Educational Development, 29(2), p.157-165.
Oishi, S., Diener, E., Lucas, R.E. & Suh, E.M. (2009). Cross-cultural variations in predictors of life satisfaction: Perspectives from needs and values. Culture and well-being: The collected works of Ed Diener, p.109-127.
Okun, R., Levy, P., Karoly, L. & Ruehlman, B. (2009). Dispositional happiness and college student GPA:Unpacking a null relation. Journal of Research in Personality, 43(4), p.711-715.
Parish, J.G., Parish, T.S. & Batt, S. (2000). School Happiness and School Success: An Investigation across Multiple Grade Levels. Paper presented at the Annual Meeting of the Mid-Western Educational Research Association (Chicago, IL, October 25-28, 2000).
Peir´o, A. (2006). Happiness, satisfaction and socio-economic conditions: Some international evidence. The Journal of Socio-Economics, no. 35, p. 348–365.
Perneger, T.V., Hudelson, P.M. & Borier, P.A. (2004). Health and happiness in young Swiss adults. Qul Life Res, 13(1), p.171-178.
Reiss, S. (2001). Secrets of happiness. Psychology today, no. 34, p. 50-55.
Stephen, J.P., Linley, A., Harwood, J., Lewis, C.A. & McCollam, P. (2004). Rapid assessment of well-being: The Short Depression-Happiness Scale (SDHS). Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, no. 77, p. 463-478.