گونه‌شناسی و مدل‌یابی عناصر مادی و طبیعی در قرآن کریم و دلالت‌های تربیتی آن

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

2 گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

10.22034/riet.2024.16828.1264

چکیده

نگاه به دروس تخصصی در راستای خلق موقعیت‌های تربیتی، رویکردی است که همیشه در محافل تربیتی مورد تائید و استقبال بوده است. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر، شناخت گونه‌های عناصر طبیعی مطرح در دروس تخصصی از منظر قرآن، جهت استخراج مدل توصیفی آن‌ها و دریافت دلالت‌های مرتبط تربیتی برای دروس تخصصی می‌باشد. برای دست‌یابی به این منظور و به دلیل چندوجهی بودن بحث، روش پژوهش ترکیبی از مراحل پدیدارشناسی توصیفی در مرحله رجوع به آیات قرآن، تحلیل و کدگذاری داده‌ها به شیوه استراتژی داده بنیاد با نرم‌افزار MAXQDA انجام شد و در سه بخش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی و روش استنتاج از مبانی در بخش دلالت‌های تربیتی برای دروس تخصصی شکل گرفت. ابتدا خوانشی کامل از آیات قرآن داشته و سپس داده‌های مستخرج را کدگذاری، دسته‌بندی و گونه‌شناسی نموده و مدل نهایی استخراج‌شده را جهت استنباط دلالت‌های تربیتی مورد استناد قرار داده‌اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که 198 کد باز در رابطه با عناصر طبیعی در آیات قرآن وجود دارد که در قالب چهار کد انتخابی جماد، نبات، انسان و حیوان دسته‌بندی شده‌اند. چهار دسته فوق در مرحله بعد به سیزده کد محوری تقسیم شده‌اند. سپس این داده‌ها در دو بخش تحلیل شده و پنج اصل تربیتی از آن‌ها برای دروس تخصصی استخراج گردید.

کلیدواژه‌ها

پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 19 مرداد 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار