تحلیل اصل عدالت در اخلاق حرفه‌ای معلم و کاربست آن در موقعیت‌های کاربردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تحلیل اصل عدالت در اخلاق حرفه‌ای معلم و کاربست آن در موقعیت‌های کاربردی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده، بعد از مفهوم‌شناسی عدالت، به تبیین مؤلفه‌های مفهومی آن مانند ابعاد و سطوح عدالت پرداخته است. سپس این مفهوم را در بستر مهم‌ترین موقعیت‌های کابردی حرفه معلمی و روابط گوناگون درون‌فردی و میان‌فردی مدرسه تحلیل کرده است. یافته‌های این پژوهش اهمیت آن را به عنوان فراگیرترین اصل اخلاقی در موقعیت‌های حرفه‌ای معلمی نشان می‌دهد و نقش‌آفرینی آن را در سطح گسترده‌ای از موقعیت‌ها، اعم از موقعیت‌های درون‌کلاسی و برون‌کلاسی و در روابط گوناگون: معلم با خود، معلم با دانش‌آموزان، معلم با همکاران، معلم با والدین و همچنین در حوزه وسیع‌تر عدالت سازمانی اثبات می‌کند. بر این اساس، شناخت ابعاد و سطوح مختلف عدالت و آگاهی از موقعیت‌هایی که عدالت آموزشی و تربیتی باید در آن جریان یابد، نقش موثری در بهبود روابط درون‌فردی و میان‌فردی در مدرسه داشته و بسترساز شکل‌گیری معلم اثربخش، تدریس اثربخش و مدرسه اثربخش خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابن ابی جمهور (1403ق). عوالی اللئالی العزیزیة فی الاحادیث الدینیة. قم: سید الشهداء، ج4.
اسلامی هرندی؛ فاطمه؛ کریمی، فریبا؛ نادی، محمدعلی (1397). طراحی مدل عدالت آموزشی جهت نظام آموزش و پرورش رسمی و عمومی و اعتباریابی آن. مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی،‌ 3(3)،‌ ص8-28.
 یوسف‌وند، مهدی؛ صرامی، غلامرضا؛ کدیور، پروین؛ عشرتی‌فر، عدنان (1393)،. تاثیر بازخورد معلم (نوشتاری و کلامی) در ارزشیابی‌های تکوینی بر خودکارآمدی و میزان استفاده از راهبردهای یادگیری خودتنظیم دانش‌آموزان دوره راهنمایی. اندیشه‌های نوین دینی، 10(1)، ص49-72.
بارزلو، صفرعلی (1399). معلم؛ محور عدالت آموزشی. رشد معلم،‌ شماره 6، ص8-11.
پاینده، ابوالقاسم (1383). نهج‌الفصاحه. قم: انصاریان.
حکیمی، محمدرضا؛ حکیمی، محمدعلی (1389). الحیاه. قم: دلیل ما.
طباطبایی، محمدحسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج1.
طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین. تهران: مرتضوی، ج2.
قراملکی، احد فرامرز؛ برخورداری، زینت؛ موحدی، فائزه (1397). اخلاق حرفه‌ای در مدرسه. تهران: انتشارات موسسه خیریه آموزشی فرهنگی شهید مهدوی.
محمدی،‌ مجید،؛ حسینی صدر، سید محمدجواد (1398). ارائه مدل عدالت آموزشی در سازمان آموزش و پرورش. پژوهش‌های جدید در مدیریت و حسابداری، شماره 29،‌ ص101-116.
مرادی، مسلم؛ امینی، سمانه (1402). عدالت آموزشی در نظام آموزشی. رشد مدیریت مدرسه، شماره 139، ص44-45.
مولوی، جلال‌الدین محمد (1377). مثنوی معنوی. به کوشش و اهتمام رنیولد الین نیکولسون. تهران: بهزاد.
وجدانی، فاطمه. (1400). اخلاق حرفه‌ای در تربیت. تهران؛ قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ دانشگاه فرهنگیان.
ولی‌نژاد، مهدی (1397). تبعیض بین دانش‌آموزان: پدیدارشناسی تجربه دانش‌آموزان محروم از عدالت،. رشد آموزش علوم اجتماعی، شماره 77، ص29-34.